متابولیسم کربوهیدرات در بدن

> رژیم لاغری سریع <

هورمون ها و متابولیسم کربوهیدرات :

در مقاله قبلی درباره کربوهیدرات ها توضیح دادیم که ذخایر کربوهیدرات در بدن بر خلاف چربی و پروتیین محدود بوده و در یک فرد متوسط نهایتا حدود ۳۵۰ گرم کربوهیدرات در عضلات،۹۰ گرم در کبد و ۵ گرم در خون امکان ذخیره سازی وجود دارد . بدن انسان سیستم بسیار دقیقی برای کنترل سطح گلوکوز خون دارد که وابسته به ترشح دو هورمون اصلی یعنی انسولین و گلوکاگون و دو هورمون دیگر یعنی آدرنالین ( اپی نفرین ) و کورتیزول است .

انسولین و متابولیسم کربوهیدرات :

انسولین توسط سلول های بتا در پانکراس ترشح شده و سطح گلوکوز خون را پایین می آورد حال آنکه گلوکاگون توسط سلول های آلفا در پانکراس ترشح شده و سطح گلوکوز خون را بالا می برد . به عنوان مثال اگر انسولین به اندازه کافی ترشح نشود ،فرد دچار هایپرگلیسمی یا افزایش قند خون و دیابت قندی می شود و چنانچه انسولین بیش از اندازه ترشح شود فرد دچار هایپوگلیسمی یا افت قند خون می شود . در واقع بالا بودن اندازه گلوکوز خون سبب ترشح انسولین می شود البته انسولین همواره به میزان کم ترشح می شود تا یک جریان گلوکوز به سمت مغز  و عضلات وجود داشته باشد . انسولین سطح گلوکوز خون را با تاثیر بر روی دیواره سلولی سلول های چربی و عضلانی اعمال می کند .

گلوکاگون و متابولیسم کربوهیدرات :

با کاهش سطح گلوکوز خون نظیر آنچه در فواصل بین وعده های غذایی رخ می دهد هورمون گلوکاگون ترشح می شود که موجب کاتابولیسم یا تجزیه گلیکوژن در کبد و آزاد شدن گلوکوز در خون و افزایش سطح گلوکوز در خون می شود . گلوکاگون همچنین سبب گلوکونئوژنزیس (تولید گلوکوز از موادی غیر از گلوکوز ) می شود . مثلا اسید آمینه آلانین از پروتیین ها مشتق شده و در کبد تبدیل به گلوکوز می شود . تقریبا ۶۰ درصد گلوکوزی که به خون ریخته می شود تا سطح گلوکوز تنظیم شود از گلیکوژن ذخیره شده در کبد آزاد می شود و مابقی از لاکتات ، پیرووات ، گلیسرول و اسیدهای آمینه به دست می آید .

کورتیزول و آدرنالین و متابولیسم کربوهیدرات :

علاوه بر انسولین و گلوکاگون دو هورمون دیگر نیز در تنظیم سطح گلوکوز خون نقش دارند . آدرنالین ( اپی نفرین ) که یک هورمون استرس است و سبب تجزیه سریع گلیکوژن کبد و ورود آن به جریان خون می شود . کورتیزول نیز یک هورمون استرس است و سبب کاتابولیسم و تجزیه پروتیین ها و تبدیل آن ها به گلوکوز می شود . کنترل کردن اپی نفرین سبب حفظ ذخایر گلیکوژن کبد می شود و کنترل کردن کورتیزول سبب حفظ پروتیین عضلات خواهد شد .

گلوکوز خون :

گلوکوز ی که در خون جریان دارد به طور عمده از کربوهیدرات هایی که به بدن می رسد تامین می شود و بخش عمده آن از نشاسته تامین می شود . کربوهیدرات های پیچیده ای نظیر نشاسته به مونوساکارید تبدیل می شوند تا قابل جذب گردند که در مقاله کربوهیدرات ها در موردشان صحبت کردیم . مقادیر اضافی گلوکوز در کبد و عضلات به صورت گلیکوژن ذخیر می شوند تا این ذخایر هم پر شوند ( حدودا ۴۵۰ گرم در یک فرد معمولی ) و مقادیر بیشتر از این حد نیز تبدیل به چربی خواهند شد (هم در بافت چربی و هم در عضله ) . گلیکوژن کبد منبع اولیه و اصلی تنظیم سطح گلوکوز خون است حال آنکه گلیکوژن عضلات منبع ثانویه بوده و بیشتر به تامین انرژی برای  فعالیت های عضلانی می پردازد .

گلوکوز خون و سیستم عصبی :

گلوکوز خون منبع اصلی انرژی برای سیستم عصبی مرکزی است . مقادیر پایین گلوکوز در خون سبب کاهش فعالیت سیستم عصبی مغزی همراه با تحریک پذیزی و کاهش توانایی تمرکز در فرد می شود که در ورزشکاران بیشتر به صورت خستگی ذهنی که منجر به خستگی عضلانی می شود تظاهر پیدا می کند . بنابر این با توجه به اینکه ذخایر گلوکوز کبد و عضلات به سرعت در بدن تمام می شود لازم است حتما در حین فعالیت ورزشی نوشیدنی حاوی کربوهیدرات برای حفظ عملکرد ذهنی و عضلانی استفاده نمایید

> لاغری شکم با مزوتراپی لاغری <